20 yıllık Temiz Enerji Vakfı’nın kurucusu ve başkanı Prof. Dr. Demir İnan 23 Aralık 2014 tarihinde hayatını kaybetti. “Ülkemiz Temiz ve Tükenmez Enerjide Merkez Olmalı”* başlığı ile bundan yaklaşık 2 yıl önce yayınlanan söyleşimizi kendisine bir kez daha saygılarımızı sunmak üzere yayınlıyoruz. Başta ailesi olmak üzere, Prof. Dr. Demir İnan’ın tüm sevenlerine başsağlığı dileriz.
*Söyleşi EnerjiPostasi.com web sitesi için hazırlanmış ve 17.05.2012 tarihinde yayınlanmıştır:
Sürdürülebilir enerji kaynaklarının önemine dikkat çekilen bir dönemde, 1994 yılından bugüne çalışmalarını sürdüren Temiz Enerji Vakfı Başkanı Prof. Dr. Demir İNAN’la vakfın gelişimini ve yeni projelerini görüştük. Ülkemizin temiz ve tükenmez enerji ile ilgili araştırma-geliştirme alanlarında dünya çapında bir merkez olması amacı ile çalıştıklarını belirten Temiz Enerji Vakfı Başkanı Prof. Dr. Demir İNAN’a, bu keyifli söyleşi için teşekkür ederiz.
1994 yılından bugüne ve temiz-tükenmez (yenilenebilir) enerji çalışmaları alanında çalışmalarını sürdüren Temiz Enerji Vakfı’nın (TEMEV) kurulma sürecini öğrenebilir miyiz?
D. İNAN: 1993-94 yıllarında, Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü’nde Yeni ve Temiz Enerjilerde çalışanların oluşturduğu projeleri ve bunlardan bir tanesi olan “Tükenmez Enerji Adası” nı gerçekleştirmek için yurtiçi ve yurtdışı çeşitli girişimler yapılmakta ve ilişkiler kurulmaktaydı. Bu girişimler sırasında, o zamanlar TUBİTAK Başkanı olan Sayın Prof. Dr. Tosun Terzioğlu ile yapılan görüşmelerde TUBİTAK’ın konuya sıcak baktığı ortaya çıktı. Prof. Terzioğlu ve Prof. Dr. Demir İnan, bu konularda kurumlaşmanın gereği üzerinde görüş birliğine vardılar. Kurulacak kurum, TUBİTAK’a bağlı bir enstitü yada bir vakıf olacaktı. Vakfın bağımsızlığı göz önüne alındı ve bir vakıf kurma işlemleri başlatıldı. Vakıf 1994 yılının sonunda kuruldu ve adı Temiz Enerji Vakfı oldu. Vakfın kuruluşunda 14 kişisel ve dört kurumsal üye yer aldılar.
Temiz Enerji Vakfı’nın kuruluş amacını şöyle belirtebiliriz:
İnsanoğlu ateşi bir enerji kaynağı olarak kullanmaya başladığından beri, dünya yüzünde sadece gıdadan alınan enerji ile yaşamını sürdüren diğer canlılardan ayrılarak, yeni bir döneme girmiştir. O günden bu güne yeni enerji kaynakları arayan ve bulan insanoğlu, bu kaynakları kendi amaçları için giderek artan tutarlarda kullana gelmiştir. Geçmişte olduğu gibi bugün de, daha çok enerji kullanan insan toplulukları daha güçlü olmakta ve daha rahat yaşamaktadırlar. Bu yönüyle, yaşamımızda önemli yeri olan enerji kullanımından vazgeçemeyiz.
Ne var ki, enerji kaynaklarının bu denli artan tutarlarda kullanılmasında ortaya çıkan ve insanoğlunun yaşadığı çevreyi olumsuz yönde etkileyen çevre etkileri ile, bazı enerji kaynaklarının tükenir olmaları, özellikle yirminci yüzyılın son çeyreğinde insanları bu konularda düşünmeye ve bu sorunlara çözüm üretmeye zorlamıştır. Temiz enerji kaynaklarına yönelme, tükenmez enerji kaynaklarına yönelme, enerjinin daha verimli kullanımına yönelme, hep bu sorunlara çözüm arama çalışmaları ile ortaya çıkmış ve giderek artan oranda yoğun çalışmaların sürdürüldüğü konulardır.
Bu kısa özetten de görüldüğü gibi genel amaç, dünyada yürütülen temiz ve tükenmez enerjilerdeki çalışmalarda geri kalmamak, bu konulardaki gündemi dışarıdan izlememek, gündemin içinde olmaktır. Vakfın hedefi, üç kıtanın (Avrupa, Asya, Afrika) ortasında bulunan ve temiz ve tükenmez enerji kaynakları açısından çok uygun bir coğrafyada bulunan ülkemizin, temiz ve tükenmez enerji ile ilgili araştırma-geliştirme alanlarında dünya çapında bir merkez; uygulama alanlarında da bir vitrin olmasıdır.
Temiz Enerji Vakfı’nın başlıca çalışma alanları nelerdir?
Temiz Enerji Vakfı’nın (TEMEV) çalışma alanları genelde üç ana başlık altında toplanabilir. Temiz ve tükenmez enerjilerin yaygın, etkin ve verimli kullanımın sağlayacak;
•Araştırma-Geliştirme ve uygulama çalışmalarını,
• Eğitim, bilgilendirme ve tanıtım çalışmalarını,
• Bilgi-Belge derleme çalışmalarını, yapmaya, yaptırmaya ve desteklemeye yönelik etkinlikler.
TEMEV, kuruluşundan bu yana yukarıda belirtilen ana başlıklardaki çalışmalarını sürdürmektedir.
Vakıf olarak kurulduğunuz günden bugüne ne gibi etkinlikler gerçekleştirdiniz?
Araştırma-geliştirme ve uygulama projeleri, Uluslararası projeler, 2 adet AB Sinerji Projesi (Türk ortağı olarak) ve 2 adet UNDP Projesi, 1 adet UNESCO Projesi, Alman Büyükelçiliğinin desteklediği 1 adet projenin yanı sıra çeşitli yurt içi uygulama projeleri
TEMEV olarak gerçekleştirdiğimiz etkinliklerden bazılarıdır. Ayrıca eğitim, bilgilendirme ve tanıtım çalışmalarını sayacak olursak;
- Toplantı ve konferanslar, sempozyumlar düzenleme
- Temiz-tükenmez enerjilerde araştırma yarışmaları düzenleme
- Temiz tükenmez enerjilerle ilgili toplantılara katılım ve destek
- Konularımızla ilgili diğer ulusal ve uluslar arası kuruluşlarla ilişkiler kurma ve bu ilişkileri geliştirme
- Eğitim Kursu düzenleme.
- Türkiye’deki “Güneş Günü” etkinliklerine katılım.
- “Enerji Filmleri Festivali”ne film ile iki kez katılım.
- Düzenli olarak yelken ve rüzgar sörfü yarışmaları düzenlemek.
- İlk ve Ortaöğretim okullarında Türkiye çapında ve yerel yarışmalar düzenlemek.
- Güneşle yemek pişirme yarışmasına katılım
- “Temiz Enerji Eğitim Seti” hazırlama ve bastırma.
- Büyük boy poster hazırlama ve bastırma.
- “Türkiye’de Temiz Tükenmez Enerjilerin Geçmişinden Bugüne” kitabının hazırlatılması.
- Çocuklar için “Enerji Kullanımı ve Geleceğimiz” kitabının ve canlandırmalı CD’sinin hazırlatılıp bastırılması.
- Internet haberleşme grubu oluşturulması.
Son olarak bilgi, belge derleme çalışmalarımız arasında yer alan;
Türkiye’de temiz-tükenmez enerjilerdeki yayınlar ve yazarlar için 1996’dan beri bilgi bankası oluşturulması ve zaman zaman güncellenmesi; temiz tükenmez enerjilerle çalışan firma adreslerinin derlenerek bir bilgi bankası, açık kitaplık, video film arşivi ve yaklaşık 300 slaytlık arşiv oluşturulması ve temiz tükenmez enerjilerdeki yayınlara destek verecek yönerge çıkarılması da bugüne kadar yaptığımız çalışmalar arasında sayılabilir.
Ülkemizde “Temiz-Tükenmez Enerjiler” Alanındaki Gelişmeleri Nasıl Değerlendiriyorsunuz? Bu Gelişmeler Sizce Yeterli Mi?
Geçmişe kıyasla hayli yol aldık. En azından temiz-tükenmez enerji kavramı yaygınlaştı ve ülkemizin coğrafî konumu dolayısıyla temiz-tükenmez enerjilerdeki zenginliğimiz gündeme geldi. Bu alanlarda Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de teknolojik gelişmeler ve uygulama yaygınlaşmaları giderek arıyor. Bunlar sevindirici gelişmeler. Ancak, yeterli mi sorusuna doğal olarak yeterli değil denebilir. Umarız, halkın bilinçlenmesiyle daha hızlı adımlarla temiz-tükenmez enerji uygulamalarında ivmelenme olacaktır.
Temiz Enerji Vakfı (TEMEV) Olarak Gelecek Yıllarda Gerçekleştirmek İstediğiniz Hedefler Nelerdir?
D. İNAN: Yukarıda belirttiğimiz başlıca çalışma alanlarımızda etkinliğimiz sürdürmek ve ülkemizin temiz-tükenmez enerjiler uygulamalarında öncü olması yolunda çalışmalar yapmak; temiz-tükenmez enerji uygulamaları alanında halkı bilgilendirmek ve bilinçlendirmek; temiz-tükenmez enerjilerde belge, kitaplık, bilgi bankası alanında gelişmelerimizi sürdürmek hedeflerimiz arasındadır.
Ayrıntılı Bilgi için: http://www.temev.org.tr
