Bağımsız denetim, vergi ve danışmanlık firması Grant Thornton tarafından her yıl yapılan ‘Kadın yöneticiler’ araştırmasında Türkiye ortalaması geçen seneye göre bir puan artış ile %26’ya ulaşmış durumda. Bu sonuç, 2014’e göre ufak bir artışa işaret etse de 2012 ve 2013’e göre önemli düşüş var.
Global ortalamada iki puanlık düşüş araştırmaya katılan 35 ülkenin yönetimlerinde rol alan kadınların oranı %22. 2013 ve 2014 yıllarının global ortalaması olan %24’e göre iki puanlık düşüş var. Türkiye’de ise 2014’e göre 1 puanlık artış yaşanırken, 2013’e göre 4 puanlık, 2012’ye göre ise 5 puanlık düşüş göze çarpıyor fakat Türkiye ortalaması yine de 35 ülkenin ortalamasının 4 puan üzerinde.
Kadın yönetici liginde liderliğe oynayan ilk 10 ülkenin 7’si Doğu Avrupa ülkesi. Bir numarada ise Rusya var. Grant Thornton’un araştırması, Rusya’daki yönetim rollerinin %40’ının kadınlar tarafından üstlenildiğine işaret ediyor. Bu oran ile Rusya global ortalamayı neredeyse ikiye katlıyor. Rusya’dan sonra gelen ülkeler sırası ile %38 ile Gürcistan, %37 ile Polonya, %36 ile Letonya, %35 ile Estonya ve %33 ile Litvanya. Bu sonucu değerlendiren Grant Thornton Türkiye Bağımsız Denetim Hizmetleri Ortağı Gül Şahin, ‘Bu ülkelerin çoğunluğunun, fırsat eşitliği kültürünün esas alındığı köklü komünist geçmişe sahip ülkeler olduğunu ve bu kültürden kaynaklanan bakış açısının devam ettiğini’ ifade ediyor. ‘Tarihten gelen bu kültürel etkinin yanı sıra nüfus yapısının da bu istatistiklerde önemli rol oynadığını’ belirten Şahin, ‘Örneğin Rusya’da her 100 erkeğe karşılık 120 kadın olmasının da Rusya’daki yüksek oranlar üzerinde açıklayıcı bir faktör olabileceğini’ belirtiyor.
Türkiye’de, kadın yöneticilerin üstlendiği roller ağırlıklı olarak satış, pazarlama ve insan kaynakları alanlarında yoğunlaşıyor. %34 ile satış direktörlüğü öne çıkarken, %19 ile pazarlama, %18 ile insan kaynakları ve %15 ile CFO/finans direktörlüğü rolleri göze çarpıyor. Rapor sonuçlarını değerlendiren Gül Şahin, ‘Türkiye ortalaması global ortalama üzerinde olsa da, gerek kadın yönetici, gerekse genel olarak kadın istihdamlarının arzu edilen düzeyde olmadığını’ ifade ediyor. ‘2013 yılı TÜİK verilerine bakıldığında, Türkiye’deki kadın nüfusunun %49,8, erkek nüfusunun ise %50,2 olduğunu’ belirten Şahin, ‘Her iki grubun ağırlığının neredeyse yarı yarıya olduğu bir demografik yapıda, yönetimlerdeki %26’lık kadın payının çok olumlu sayılamayacağını’ belirtiyor. Diğer taraftan ‘Türkiye’de, nüfusdaki cinsiyet dağılım oranları neredeyse eşit olsa da, eğitim eşitsizliğinin çok büyük boyutlarda olduğunu’ ifade eden Şahin, ‘Türkiye’de 2012 yılında okuma yazma bilmeyen erkek nüfus oranı %1,4 iken, kadınlarda bu oranın %7 olduğunu ve bu durumun, gerek kadın çalışan oranını, gerekse kadın yönetici istatistiklerini temelden etkilediğini’ ifade ediyor.
Sağlık, eğitim ve sosyal hizmetler en başta Kadın yöneticilerin öne çıktığı sektörler, global ortalamada %41 ile sağlık ve yine %41 ile eğitim ve sosyal hizmetler olarak öne çıkıyor. Bunları %33 ile turizm takip ediyor. En sonda ise %19 ile ulaşım, %18 ile inşaat ve gayrimenkul ve %12 ile madencilik sektörleri yer alıyor. Ebeveynlik yükü kadın yönetici rolü önündeki en büyük engel Ebeveynlik görevini kadınların yönetici olarak tercih edilmesi önündeki en büyük engel olarak ifade eden katılımcıların oranı %28. Diğer ailevi yaptırım ve baskıları birer engel olarak ifade edenlerin oranı ise %24. Uygun yönetim pozisyonları açıldığında yeterli kadın aday eksikliğini bir engel olarak ifade edenler %20 ve cinsiyetlere yönelik önyargıları birer engel olarak düşünenler katılımcıların %19’u. Katılımcı profili Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 35 ülkeden 2.500 şirket ile gerçekleştirildi. Çeşitli sektörler ve farklı ölçeklerden firmalar araştırmada yer aldı.
Araştırmaya dahil olan ülkeler listesi (Alfabetik olarak): Almanya, Amerika, Arjantin, Avustralya, Botsvana, Brezilya, Çin, Endonezya, Ermenistan, Estonya, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika, Gürcistan, Hindistan, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Japonya, Kanada, Letonya, Litvanya, Malezya, Meksika, Nijerya, Polonya, Rusya, Singapur, Tayland, Türkiye, Yeni Zelanda, Yunanistan.
Kaynak: Foreks
