Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, bakanlıkta düzenlediği basın toplantısında 2014 yılını değerlendirdi. Bakanı Yıldız elektrik ve doğalgaz fiyatlarının yeni yılda değişmeyeceğini, elektrikte kayıp-kaçak bedellerine ilişkin ocakta düzenleme yapılacağını bildirdi. PetroTürk’ten yapılan habere göre; Yıldız’ın açıklamalarından önemli satır başları şöyle:
DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ
• Son 20 yılda küresel enerji talebinde yıllık yüzde 2 büyüme gerçekleşti. Enerji talebinin küresel dağılımında çarpıcı bir dönüşüm görüyoruz. Avrupa, Japonya ve Kuzey Amerika’da enerji tüketimi aynı seviyelerde seyrederken, küresel enerji tüketiminin yüzde 60’ı Asya’da, geri kalanı ise Afrika, Ortadoğu ve Latin Amerika’da yoğunlaşıyor.
• Amerika’da petrol kullanımı uzun yıllardan beri en düşük seviyeye gerilerken, Hindistan, Asya, Ortadoğu ve Afrika küresel enerji talebindeki büyümenin lokomotifi konumuna geldi.
• Bununla birlikte dünyadaki enerji tüketiminin dağılımına baktığımızda dünyada halen birçok insanın elektriğe erişimi yok. Afrika’da her üç kişiden ikisine elektrik ulaştırılamıyor.
• 2014 yılı; Suriye, Irak, Filistin ile birlikte tüm Ortadoğu coğrafyasını etkileyen istikrarsızlıklar, Rusya ve Ukrayna krizi, Doğu Akdeniz’deki sıkıntılar ve Yunanistan’daki ekonomik krize sahne oldu.
• Bunun yanında petrol fiyatlarının 115 dolarlardan 60 dolarlara kadar düşüşü, OPEC ülkelerinin üretimi kısmama kararı, Rusya’nın yaşadığı ekonomik sıkıntı, İran’ın da bu durumdan etkilenmesi son 6 ay içindeki önemli gelişmeler olarak gündemde yerini aldı.
• Bölgemizde ve dünyada siyasi gündemde yaşananların temelinde enerjinin olduğunu görüyoruz. Ve tüm bu yaşanan istikrarsızlıkların ortasında adeta bir “istikrar adası” haline gelen bir Türkiye.
• Türkiye, merkezinde olduğu bu coğrafyada tüm bu yaşananlara rağmen yerli ve yabancı yatırımcı için güvenli liman olmaya devam ediyor. Bunların lokomotif sektörü de enerji olmuştur.
ELEKTRİK
• Bizim 2014 yılında enerji sektörü ve siyasi çalışmalarımızla ilgili 40 ilimizde 98 kez temaslarımız oldu.
• Dünyadaki ekonomik krize, bölgemizdeki istikrarsızlıklara ve ülkemizdeki seçimlere rağmen enerji yatırımları istikrarlı şekilde sürüyor.
• Bir yılda 5800 MW gücünde 203 Adet santrali devreye aldık. 17 milyar liralık yatırım devreye girdi. Kurulu gücümüz 69.803 MW’a çıktı.
• Türkiye’de ilk santralin devreye girdiği 1902’den 2002’ye kadar 31.800 MW iken; son 12 yılda 38.000 MW devreye girdi.
• 2014 yılı en fazla rüzgar kurulu gücünün devreye girdiği yıl oldu. Devreye giren rüzgar santralleriyle 850 milyon dolar daha az doğalgaz ithal ettik. Kurulu güç içinde rüzgarın payı ilk defa %5’i geçti. Bazı günlerde elektrik üretiminin %10’unu rüzgârdan karşılar hale geldik.
• ABD ile rüzgâr enerjisinde işbirliğine dair mutabakat zaptı imzaladık.
• 2014 yılında ilk defa lisanssız elektrik üretimi ve ilk defa güneş enerjisi üretimi başladı ve kurulu güç içindeki yerini aldı.
• Elektrik üretimimiz bir önceki yıla göre % 4.3, elektrik tüketimimiz ise bir önceki yıla göre % 3.7 arttı.
• Enerji tüketiminin ekonomi ve enerjideki büyümeye paralel olmamasının nedeni, enerji verimliliği ve tasarrufuyla ilgili yaptığımız çalışmaların sonuç vermesidir. 2014 yılında kurmuş olduğumuz Enerji Takımımız bu anlamda çalışmalarına devam edecektir.
• Elektrik tüketiminde Cumhuriyet tarihi rekorunu 14 Ağustos günü kırdık. Bir günde 831,8 milyon kilovatsaat tüketimimiz oldu.
ÖZELLEŞTİRMELER
• 2014 yılında içinde Kemerköy, Yeniköy, Yatağan, ve Çatalağzı Termik santralarının de olduğu toplam 1984 MW kurulu gücündeki üretim santralleri, 4 milyar 122 milyon dolar bedelle özelleştirildi. İçinde Tunçbilek ve Orhaneli Termik Santrallarının da bulunduğu toplam 580 MW’lık santrallerin ihalesi tamamlandı ve devir sürecinde. 990 MW’lık Soma B Termik Santralının ihale süreci devam ediyor. Büyük hidroelektrik santrallerimiz hariç, üretim santrallerimizin özelleşme süreci 2015’te devam edecek.
NÜKLEER
• Akkuyu nükleer santrali projesinin ÇED raporu onaylandı.
• 2015 Mart’ında Akkuyu liman projesinin temelini atacağız.
• Sinop nükleer santralinin Evsahibi hükümet anlaşması TBMM genel kuruluna gelecek
DOĞAL GAZ
• 2014’te doğalgaz tüketimimiz 48 milyar m3’e çıktı. Önümüzdeki yıl 51 milyar m3 olmasını bekliyoruz.
• Doğalgaz hattı götürdüğümüz il sayısı 74’e çıktı. Önümüzdeki yıl 78 il hedefliyoruz. Bütün illere 2016 yılı içinde doğalgaz iletim hattı gitmiş olacak.
• BOTAŞ Tuz gölü Doğalgaz Depolama Tesisi Projesi’yle ilgili yıllık 1 milyar m3 kapasiteli Tuz Gölü Yeraltı Depolama Projesinin 1.faz inşaatı 2017 yılında, 2.faz inşaatı 2019 yılında tamamlanarak devreye alınacak.
•BOTAŞ Marmara Ereğlisi LNG Terminali projesi inşaatına 2015 yılında başlayacağız ve 2019 yılında tamamlayacağız.
PETROL
• 2014’te petrol ve doğalgaz aramalarına kamu+özel 1.1 milyar dolar yatırım yapıldı.
• Türkiye Petrolleri, Shell ile Batı Karadeniz’deki yeni sondajına 2015’in ilk aylarında başlayacak.
• Türkiye Petrolleri ve Halliburton şirketi Türkiye’deki ankonvansiyonel kaynakların değerlendirilmesine yönelik iyi niyet anlaşması imzaladı.
• MTA’nın üç boyutlu sismik araştırma yapacak gemisini yeni yılın ilk günlerinde denize indireceğiz. Geminin 2015’in ikinci yarısında faaliyete başlamasını hedefliyoruz.
• 3 Milyar dolar yatırımla Türkiye’de şu ana kadar tek kalemde yapılmış en büyük sanayi yatırımı olan TÜPRAŞ Fuel Oil Dönüşüm Tesisi’ni hizmete aldık.
MADEN
• 2014’te kamu+özel sektör toplam 1,5 milyon metre maden sondajı yaptık.
• Afşin-Elbistan, Karapınar-Ayrancı, Eskişehir-Alpu, Afyon-Dinar gibi büyük sahalardaki sondajlarımızı tamamlayarak linyit rezervimizi 15 milyar tona çıkardık. Bu sahalara toplam 30 milyar dolar yatırımla toplam 17.500 MW’lık santraller kurmayı hedefliyoruz. Bunun için 2015 yılında; – Afşin Elbistan’da, – Karapınar-Ayrancı, Eskişehir-Alpu ve Afyon-Dinar’daki rezervin enerji üretimine hangi modelle kazandırılacağını belirleyeceğiz.
• 2014’te 2 milyon tonluk bor üretimimizle 910 milyon dolarlık satış yaptık, 1 milyar lira kar elde ettik.
ENERJİ DİPLOMASİSİ
• 2014 yılında enerji diplomasisinde toplam 18 belge imzaladık.
• Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’ne (CERN) ‘Ortak Üye’ olduk.
• Uluslararası Enerji Ajansı’nın dönem başkanlığını 2014 yılında da sürdürdük.
• 2015 yılında önemli organizasyonlara ev sahipliği yapacağız: – G20 tarihindeki ilk G20 Enerji Bakanları Toplantısı – Kıtalararası Rüzgar Enerjisi Kongresi – 6. Dünya Enerji Düzenleme Forumu
• Şuana kadar 40. Tankerde 32.2 milyon varil, yani 2,5 milyar dolarlık petrol Ceyhan’dan sevk edildi.
• Irak’ın normalleşmesini ve iki tarafın bir bütün halinde ticaret yapmasının önemini vurguladık, bu sebeple ciddi bir diplomasi trafiği yürüttük. Türkiye olarak gösterdiğimiz gayretler sonuç verdi ve Kasım ayında Irak’ın kuzeyi ve merkezi hükümet mutabakata vardı.
• Tüm bu gelişmeler neticesinde SOMO petrolü Kasım ayında Ceyhan’dan uluslararası piyasaya yeniden sevk edilmeye başlandı. Şu ana kadar 3.2 milyon varil SOMO petrolü bu kapsamda sevk edildi. 520 bin varil SOMO petrolünü TÜPRAŞ aldı.
• BOTAŞ’ın TANAP’taki payı yüzde 30’a çıktı.
• TPAO’nun Şahdeniz sahasındaki payı yüzde 9’dan yüzde 19’a yükseldi.
• Bakü’de 45 milyar dolarlık Güney Gaz Koridoru Projesi’nin temel atma törenini gerçekleştirdik.
• TANAP’ın ana hat boruları alım sözleşmeleri imza törenini gerçekleştirdik. Bunun ihalesine farklı ülkelerden 18 firma katıldı. 6 Türk firması toplam boru miktarının yüzde 80’lik kısmını kazandılar. 1800 kilometrelik bir alanda yaklaşık 2 milyon ton civarında bir boru kullanılacak.
• 2015 Mart ayında TANAP’ın temelini atacağız.
Kaynak: Montel-Foreks
