Yrd. Doç. Fehmi Tanrısever
TENVA Araştırma Merkezi Direktörü
Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi
Toplam 600 MW’lık güneş enerjisi yatırımları için ilk ihaleler 12 Mayıs’da Erzurum ve Elazığ için yapıldı. Bu ilk ihaleler önümüzdeki aylarda yapılacak daha büyük ihaleler için gösterge niteliğinde olması açısından büyük önem taşıyordu. Elazığ’da 8 MW’lık kapasitesite için megavat başına 827 bin lira katkı payı teklif edilirken; Erzurum’da 5 MW’lık kapasite için ihaleyi kazanan firmanın teklifi megavat başına 68 bin lirada kaldı. İhaleler arasındaki fiyat farkını ekonomik açıdan etkileyen faktörler, Elazığ’ın güneşlenme miktarı, Elazığ’daki ihalenin daha rekabetçi bir ortamda gerçekleşmesi ve kurulum ve bağlantı masraflarının daha düşük olması olabilir. Bunlara ek olarak değerleme hatalarının da bu farka yol açması mümkündür.
Geçen ayki yazımızda Konya’ya kurulacak bir santral için örnek bir değerleme çalışması yapmıştık. Çalışmamız sonucunda maksimum ekonomik katkı payının Konya için [44.000, 807.000] lira aralığında olması gerektiğini öngörmüştük. Aralığın üst limiti olan 807 bin lira, bağlantı ve kurulum masraflarının düşük ve kablolama için yerli üretim teşviği kullanıldığı en iyimser senaryoyu belirtmektedir. Alt limit olan 44 bin lira ise kurulum masraflarının yüksek ve hiç üretim teşviği alınmadığı en tutucu senaryoyu belirtmektedir. Bu çercevede Konya için verilecek 807 bin lira ve üzerindeki tekliflerin ekonomik olmayacağını kabul edebiliriz.
Erzurum ve Elazığ için yapılan teklifleri değerlendirmek için öncelikle Konya için bulunan [44.000, 807.000] lira aralığını Erzurum ve Elazığ’ın radyasyon değerlerine göre uyarlamamız gerekir. Bu uyarlama yapıldığında Erzurum için katkı payı aralığı [38.000, 699.000] bin lira olurken Elazığ için [43.000, 797.000] bin lira olmaktadır. Dolayısıyla Erzurum için teklif edilen 68 bin liralık katkı payının fizibilite analizinin tutucu limitine çok yakın olduğu ve teklifin büyük ihtimalle ekonomik olduğu görülmektedir. Diğer taraftan ise Elazığ için yapılan 827 bin liralık teklifin ise en iyimser tahminlerin bile üzerine çıktığı ve büyük ihtimalle de ekonomik olarak fizıbıl olmadığı düşünülebilir. Bununlar beraber teklif, üst limit olan 797 bin liranın cok üzerinde değildir, dolayısıyla da projenin finansmanına ve hayata geçirilmesine engel teşkil etmeyebilir.
Sonuç olarak Elazığ’da oluşan yüksek teklif, Konya için yapılacak ve çok daha rekabetçi geçmesi beklenen ihalelerde tekliflerin ekonomik fizibilite sınırlarını aşabileceğinin sinyallerini vermektedir.-“This article has been prepared in Turkish”
Yrd. Doç. Fehmi Tanrısever
TENVA Araştırma Merkezi Direktörü
Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi
Toplam 600 MW’lık güneş enerjisi yatırımları için ilk ihaleler 12 Mayıs’da Erzurum ve Elazığ için yapıldı. Bu ilk ihaleler önümüzdeki aylarda yapılacak daha büyük ihaleler için gösterge niteliğinde olması açısından büyük önem taşıyordu. Elazığ’da 8 MW’lık kapasitesite için megavat başına 827 bin lira katkı payı teklif edilirken; Erzurum’da 5 MW’lık kapasite için ihaleyi kazanan firmanın teklifi megavat başına 68 bin lirada kaldı. İhaleler arasındaki fiyat farkını ekonomik açıdan etkileyen faktörler, Elazığ’ın güneşlenme miktarı, Elazığ’daki ihalenin daha rekabetçi bir ortamda gerçekleşmesi ve kurulum ve bağlantı masraflarının daha düşük olması olabilir. Bunlara ek olarak değerleme hatalarının da bu farka yol açması mümkündür.
Geçen ayki yazımızda Konya’ya kurulacak bir santral için örnek bir değerleme çalışması yapmıştık. Çalışmamız sonucunda maksimum ekonomik katkı payının Konya için [44.000, 807.000] lira aralığında olması gerektiğini öngörmüştük. Aralığın üst limiti olan 807 bin lira, bağlantı ve kurulum masraflarının düşük ve kablolama için yerli üretim teşviği kullanıldığı en iyimser senaryoyu belirtmektedir. Alt limit olan 44 bin lira ise kurulum masraflarının yüksek ve hiç üretim teşviği alınmadığı en tutucu senaryoyu belirtmektedir. Bu çercevede Konya için verilecek 807 bin lira ve üzerindeki tekliflerin ekonomik olmayacağını kabul edebiliriz.
Erzurum ve Elazığ için yapılan teklifleri değerlendirmek için öncelikle Konya için bulunan [44.000, 807.000] lira aralığını Erzurum ve Elazığ’ın radyasyon değerlerine göre uyarlamamız gerekir. Bu uyarlama yapıldığında Erzurum için katkı payı aralığı [38.000, 699.000] bin lira olurken Elazığ için [43.000, 797.000] bin lira olmaktadır. Dolayısıyla Erzurum için teklif edilen 68 bin liralık katkı payının fizibilite analizinin tutucu limitine çok yakın olduğu ve teklifin büyük ihtimalle ekonomik olduğu görülmektedir. Diğer taraftan ise Elazığ için yapılan 827 bin liralık teklifin ise en iyimser tahminlerin bile üzerine çıktığı ve büyük ihtimalle de ekonomik olarak fizıbıl olmadığı düşünülebilir. Bununlar beraber teklif, üst limit olan 797 bin liranın cok üzerinde değildir, dolayısıyla da projenin finansmanına ve hayata geçirilmesine engel teşkil etmeyebilir.
Sonuç olarak Elazığ’da oluşan yüksek teklif, Konya için yapılacak ve çok daha rekabetçi geçmesi beklenen ihalelerde tekliflerin ekonomik fizibilite sınırlarını aşabileceğinin sinyallerini vermektedir.
